"Bang was ik wel, maar ik ging heel zorgvuldig te werk. Ik had drie checkmethodes. Mijn vader werkte op het politiebureau in Zeist en ontvreemdde Duitse telexberichten waarin vermeld stond waar en wanneer geallieerde vliegtuigen waren neergekomen. Die telexgegevens gebruikte ik om de piloten te traceren. Via een geheime zender werd contact opgenomen met Engeland om alle informatie na te gaan uit angst voor spionnen. Ook ondervroeg ik de piloten met plaatjes over typische vliegersuitdrukkingen. Herkenden ze een tekening van een Gremlin, dan zat het wel goed.”

Joke Folmer regelde voor de geallieerde piloten Hollandse kleding en een fotograaf voor de foto op het persoonsbewijs. “Zij kregen altijd makkelijk uit te spreken namen zonder ‘ch’ of ‘r’ dus het werd iets van ‘Jan Vis’ of ‘Klaas Jansen’. Ook leerde ik hen Hollandse manieren. Amerikanen en Engelsen staan uit beleefdheid op voor een dame die opstaat of de coupé binnenkomt. Dat mochten ze dus niet meer doen. Zelfs tafelmanieren leerde ik hen, want Amerikanen aten met één hand. Zodra ze ‘aangepast’ waren, bracht ik ze per trein naar de grensmensen in onder andere Venlo en Maastricht en soms zelfs naar Antwerpen, Brussel of Luik. Eens begeleidde ik drie Engelse piloten op station Utrecht. Een vrouwelijke stationswacht van het Leger des Heils waarschuwde me: “Mevrouw, u wordt door die mannen gevolgd, u kunt beter met mij meekomen, want dan bent u veilig!” Met een knipoog vertelde ik haar dat dit juist de bedoeling was. Sindsdien probeerde ik station Utrecht te vermijden, want kennelijk vielen we toch teveel op. Omdat ik telkens piloten over dezelfde treinlijnen naar België smokkelde, redde een Nederlandse conducteur me een keer, door mij te waarschuwen dat we via het bagagedepot het station moesten verlaten. Bij de hoofdingang zag ik inderdaad Duitse controle.”

In april 1944 werd Joke nadat haar moeder wekenlang was gevolgd in Amsterdam, samen met haar moeder opgepakt. Haar moeder werd als gijzelaar naar Vught gebracht, zodat Joke niet zou ontsnappen. Joke kreeg zes weken eenzame opsluiting in ‘Het Oranje Hotel’ in Scheveningen. “Gelukkig was ik als kind op de plantage van mijn vader veel alleen geweest. Nog altijd heb ik een paperclip in mijn portemonnee, omdat ik daarmee onder andere een hoopgevend gedicht op de gevangenismuur kraste. Tijdens de verhoren werd ik met een stok hard op mijn hand geslagen. Ze wisten alleen dat ik vijf Engelsen had geholpen en bleven doorvragen. Ik was opgelucht dat ze zo weinig wisten. Onder het eelt van mijn handpalm had ik een naald verstopt en borduurde op mijn vaders zakdoek de namen van de gevangenissen, te beginnen met Scheveningen en Kamp Vught.

Samen met twee andere meisjes uit de verzetsgroep ‘Fiat Libertas’ werd Joke voor hulp aan piloten ter dood veroordeeld tijdens een proces in Utrecht. Vanwege Dolle Dinsdag, 5 september 1944, raakte de procesgang verstoord en werden ze halsoverkop in veewagens naar Duitsland vervoerd. Ze behoorden tot de gevangenen van de zogenoemde ‘Nacht und Nebelgruppe’. Nacht und Nebel was een speciale strafklasse die in opdracht van Hitler was ingesteld om verzetsmensen spoorloos te laten verdwijnen. Folmer: “Negen maanden brachten we in verschillende gevangenissen in Duitsland door. De procespapieren met de veroordeling bleven achter. Ze werden wel nagestuurd, maar hebben ons nooit ingehaald. Met zo’n driehonderd vrouwen werden we in Duitsland van hot naar her gestuurd, omdat we geen papieren hadden. Slechts 32 politieke gevangenen ontsnapten aan de executies en overleefden de ziekten en de honger. Uiteindelijk werden we uit de gevangenis in Waldheim, zo’n 60 kilometer ten westen van Dresden, door een Russische soldaat bevrijd. Een Française hief de Marseillaise aan! Zo’n moment vergeet je nooit meer. In deze chaotische periode moesten we oppassen dat we niet werden verkracht. Een Hollandse medegevangene uit Waldheim bleef in onze buurt, zo zwak als hij was, om ons te beschermen. We zaten in de Russische zone, die steeds strenger gecontroleerd werd. Na vergeefs wachten op het Rode Kruis probeerden we met een roeiboot de Elbe af te zakken. Dit mislukte en we kwamen in een Russisch kamp terecht. Na een uitwisseling met een Amerikaans kamp vol Russen, bereikten we eind juni 1945 Nederland.”